коменданттық қызмет

(Комендантская служба)

әскерлердің белгіленген уақытымен және жасырын қозғалысын, шоғырлануын, ұрыстық ретке жайылуы мен орналасуын қамтамасыз ету, сондай-ақ олар орналасқан аудан мен ұрыс қимылдарындағы жалпы тәртіпті сақтау мақсатында ұйымдастырылып, өткізілетін шаралар жүйесі. Қарулы Күштерде К.қ. әскерлердің жүріп өтетін маршруттарында, жиналатын, шоғырланатын, орналасқан және ұрыс қимылдарын жүргізетін аудандарында, зақымданған аймақтардан, бөгеттерден, су кедергілерінен өткенде, теңіз десанттарын мінгізу (түсіру) пункттерінде, басқару жолдары мен олардың қозғалыс маршруттарында, сондай-ақ тылдағы бөлімдердің (мекемелердің) орналасқан аудандарында, тасымалдау және эвакуациялау жолдарында ұйымдастырылады. К.қ-тің негізгі міндеттері әскерлердің қозғалысын реттеу, әскерлердің ұрыс қимылдарын жүргізетін ауданда белгіленген тәртіп пен бүркемелеу шараларын орындауына бақылау жасау, жеке құрамынан қалып кеткендерді, әскери техника мен көлік құралдарын жинау және өз бөлімдеріне жіберу, маршруттарды күзету және диверсиялық-барлаушы топтармен күрес, әскерлер орналасқан және жылжитын аудандардағы маршруттарды тексеру, штабқа уақытында баяндау және маршруттардың жайы туралы әскерлерге хабарлау, маршруттардағы радиациялық, химиялық және биологиялық жағдайды хабарлау болып табылады. К.қ-тің басты міндеті қатаң тәртіп пен ұйымшылдықты қамтамасыз ету, сондай-ақ әскерлердің белгіленген ауданға көрсетілген уақытта жауынгерлік тапсырманы орындауға дайын күйінде жетуін қамтамасыз ету болып табылады. К.қ-ті бөлім (құрама, бірлестік) штабтары командирдің (қолбасшының) шешімі мен нұсқауларына және жоғарғы штабтардың өкімдеріне сәйкес ұйымдастырады. К.қ-ті атқару үшін штаб офицерлері, қозғалысты реттеу бөлімшелері мен коменданттық қызмет бөлімшелері тартылады. Оған қозғалуға қажетті құралдар, байланыс, химиялық және радиациялық барлау, эвакуация және жол техникасы құралдары, қажет жағдайда басқа да бөлімшелер пайдаланылады. Басқа мемлекеттердің армияларындағы коменданттық қызметтің мақсаттары мен міндеттері де осыған ұқсас. Алайда олардың ұйымдастырылуында кейбір ерекшеліктер бар. Мыс., кейбір елдерде (АҚШ, ГФР және т.б.) К. қ-ті атқару үшін әскери полиция бөлімшелері тартылады.